Совети при работењето
- Пред било каква интервенција на електричниот алат, извлечете го струјниот приклучок од ѕидната дозна.
- Користете го вашиот електричен алат само со дополнителна рачка (2).
- Електричниот алат ставете го на навртката/завртката само доколку е исклучен. Доколку алатите што се вметнуваат се вклучени и се вртат, тие може да се превртат.
Вртежниот момент зависи од времетраењето на ударот. Максималниот постигнат вртежен момент е резултат од сумата на сите поединечни вртежни моменти постигнати со удари. Максималниот вртежен момент се постигнува по времетраење на удар од 6–10 секунди. По овој период, затезниот вртежен момент се зголемува минимално.
Притоа осетно се загрева куќиштето на погонот.
Напомена: Последиците од прекумерно загревање се висока изабеност на сите делови на ударниот механизам и потреба од голема количина на средство за подмачкување.
Времетраењето на ударот треба да се одреди за секој потребен затезен вртежен момент. Постигнатиот затезен вртежен момент, треба постојано да се проверува со вртежен момент клуч.
Завртувања во цврсто лежиште, лежиште со пружина или меко лежиште
Доколку има обид да се измерат постигнатите удари во последователни удари и да се пренесат во дијаграм, ќе се добие крива на текот на вртежни моменти. Висината на кривата одговара на максималниот постигнат вртежен момент, а косината покажува кога е постигнат.
Еден вртежен момент зависи од следните фактори:
- Цврстината на завртките/навртките
- Видот на подлогата (диск, подлошка, дихтунг)
- Цврстина на материјалот што се навртува
- Подмачканост на завртките
Зависно од горенаведените фактори, постојат следниве видови на примена:
- Цврсто лежиште при навртување метал на метал со користење на подлошки. Максималниот вртежен момент се постигнува по релативно кратко време на удар (кос тек на линијата). Непотребното долго време на удари ѝ штети на машината.
- Лежиште со пружина при навртување метал на метал, при користење на прстенести пружини, подлошки, болцни или завртки/навртки со конусно лежиште, како и при користење на продолжетоци.
- Меко лежиште при навртување на пр. метал на дрво или при користење на оловни или фибер дискови како подлога.
При лежиште со пружина одн. меко лежиште максималниот вртежен момент на прицврстување е помал отколку при цврсто лежиште. Исто така е потребно значително подолго време на удари.
Одредување на времето на удирање
Дијаграмите (примерите) го прикажуваат затезниот вртежен момент [Nm] во зависност од траењето на ударот [s]:
❶ за тврдо седиште
❷ за меко седиште.
Податоците се средни вредности и се разликуваат во зависност од случајот на употреба. Постигнатиот затезен вртежен момент, треба постојано да се проверува со момент клуч.
Дијаграм за GDS 24
Највисокиот вртежен момент ќе се постигне:
- за тврдо седиште по околу 10 секунди траење на удар
- за меко седиште по околу 22 секунди траење на удар
Дијаграм за GDS 30
Највисокиот вртежен момент ќе се постигне:
- за тврдо седиште по околу 6 секунди траење на удар
- за меко седиште по околу 26 секунди траење на удар
Референтните вредности за максималниот затезен вртежен момент на обични завртки може да ги дознаете од следната табела.
Референтни вредности за максимален вртежен момент за затегнување на завртките
Податоци во Nm, пресметано од просекот на затегнување; искористување на границата на еластичност 90 % (при број на триења μвк. = 0,12). Постигнатиот затезен вртежен момент, треба постојано да се проверува со момент клуч.
Класи на цврстина според DIN 267 | Стандардни завртки | Завртки со висока отпорност | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
3.6 | 4.6 | 5.6 | 4.8 | 6.6 | 5.8 | 6.8 | 6.9 | 8.8 | 10.9 | 12.9 | |
M8 | 6.57 | 8.7 | 11 | 11.6 | 13.1 | 14.6 | 17.5 | 19.7 | 23 | 33 | 39 |
M10 | 13 | 17.5 | 22 | 23 | 26 | 29 | 35 | 39 | 47 | 65 | 78 |
M12 | 22.6 | 30 | 37.6 | 40 | 45 | 50 | 60 | 67 | 80 | 113 | 135 |
M14 | 36 | 48 | 60 | 65 | 72 | 79 | 95 | 107 | 130 | 180 | 215 |
M16 | 55 | 73 | 92 | 98 | 110 | 122 | 147 | 165 | 196 | 275 | 330 |
M18 | 75 | 101 | 126 | 135 | 151 | 168 | 202 | 227 | 270 | 380 | 450 |
M20 | 107 | 143 | 178 | 190 | 214 | 238 | 286 | 320 | 385 | 540 | 635 |
M22 | 145 | 190 | 240 | 255 | 290 | 320 | 385 | 430 | 510 | 715 | 855 |
M24 | 185 | 245 | 310 | 325 | 370 | 410 | 490 | 455 | 650 | 910 | 1100 |
M27 | 275 | 365 | 455 | 480 | 445 | 605 | 725 | 815 | 960 | 1345 | 1615 |
M30 | 370 | 495 | 615 | 650 | 740 | 820 | 990 | 1100 | 1300 | 1830 | 2200 |
Пример за одредување на време на удирање (GDS 30)
Завртка M 24 класа на цврстина 8.8 = затезен вртежен момент на завртката 650 Nm
Од дијаграмот GDS 30 може да забележите дека при 650 Nm траењето на ударот е 0,8 секунди види .
Совети
Торзионите лостови имаат вратило со точно калибриран, намален дијаметар. Притоа тие делуваат со ограничување на вртежниот момент. Торзиониот лост се става помеѓу ударниот одвртувач и битот.
Како правило за примена важи: Дијаметар на јадрото на завртката = делотворен дијаметар на торзиониот лост. Траењето на ударот се одредува со проба за завртување.
За закачување, во тежиштето на електричниот алат има окце за закачување (1).
Со аголникот (опрема) може да ја промените позицијата на рачката.
При температури под точката на замрзнување треба најпрво да го вклучите електричниот алат околу 3 минути во празен од, за да го подобрите капацитетот на подмачкување во електричниот алат.